Franchise Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler

Franchising, kendi işini kurmak isteyen girişimci adayları için pek çok avantajı olan bir yol. Girişimci, isim hakkı aldığı marka sayesinde sadece marka bilinirliği değil, lokasyon seçimi, ruhsatlandırma, girişimcinin eğitimi, personel alımı ve eğitimi, pazar araştırması, yazılımlar, satın alımlar, dekorasyon ve daha pek çok konuda yıllar içinde elde edebileceği birikime bir anda sahip olur. Başkalarının tecrübe ve birikiminden faydalanma şansını yakalar, başarıya giden yol için kestirme bir yoldan ilerler.

Tabi ki bu yazdıklarım, doğru franchising hizmeti veren markalar söz konusu olduğunda geçerli. Marka seçimi yaparken çok dikkatli olmak gerekiyor. Ülkemizde franchising anlayışı “tabelamı as, ürünlerimi satın al, benden de pek bir şey bekleme” şeklinde olabilmektedir maalesef. Girişimci, böyle yanlış bir marka seçtiğinde, kendisini sadece para kaynağı olarak gören, hiçbir hizmet sağlamayan bir yapının içinde bulur. Bir taraftan ruhsatlandırmayla uğraşırken, diğer taraftan pek bilgi sahibi olmadığı bir sektörün inceliklerini öğrenmek zorunda kalır. Böyle bir markanın girişimciye marka bilinirliği dışında başka bir fayda sağlamayacağı açıktır. Dolayısıyla girişimci adayının marka seçimi yaparken bu konuda iyi bir araştırma yapması gerekmektedir. Eğer mümkünse söz konusu markadan bayilik almış ve aynı yollardan geçmiş şube sahiplerine danışmak doğru olacaktır.

Yine çok dikkat edilmesi gereken bir başka husus, bayilik veren markanın bazı politikaları konusunda iyi araştırma yapmaktır. Bazı çok uluslu markalar, isim hakkı verdiği girişimciler adına kira sözleşmelerini kendileri yapmakta ve belli kriterlere göre işletmeye el koyabilmektedirler. Bu, ilerleyen süreçte girişimcinin iyi giden işinin isim hakkı veren marka tarafından elinden alınması riskini doğurabilmektedir. Elbette isim hakkı veren markanın marka itibarını korumak üzere elinde bazı enstrümanlar bulundurması normaldir. Fakat bu enstrümanlar gerçekten markanın iyiliği için meşru gerekçeler için mi kullanılıyor, yoksa para kazanan noktaların ele geçirilmesi mi hedefleniyor? Bu analizi iyi yapmak lazım. Bazı markalar da kira kontratını kendisi yapmamasına rağmen, franchise sözleşmesinin ve bu sözleşme karşılığında alınan teminatların gücüne dayanarak franchise alan girişimcinin kârlı işini elinden alabilmektedirler. Bu riskleri elimine etmenin en iyi yolu markayı temsil eden şubelerle görüşerek araştırma yapmaktır. Marka mevcut şubelerle görüme ve fikirlerini alma talebinize olumlu cevap vermiyorsa istikametinizi başka yöne doğru çevirmekte fayda vardır.

İyi bir markadan isim hakkı almak, ticaret hayatına atılacak olan girişimci için çok doğru bir yöntemdir. Ama seçim yaparken dikkatli olmakta fayda vardır. Markanız kimliğinizin bir parçası haline gelecektir. Markayı değiştirmek her açıdan maliyetlidir.